Του κ. Βάσσου Γιώργου
Με πάρα πολλή δυσκολία μπορεί εύκολα κανείς να περιγράψει και να ερμηνεύσει την πραγματικότητα που τις τελευταίες εβδομάδες περνάει ολόκληρος ο πλανήτης, μέρος του οποίου φυσικά αποτελεί και το όμορφο μικρό νησί του Αιγαίου, η Μήλος.
Η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η πανδημία του κορωνοϊού, μιας νέας και ακόμα άγνωστης για την επιστήμη ασθένειας, αλλά και τα πρωτοφανή μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις παγκοσμίως είναι εντυπωσιακά. Αυτό είναι κάτι που δεν επιτρέπει εύκολα την προσέγγιση αυτής της νέας πραγματικότητας σε ψυχικό επίπεδο.
Η ραγδαιότητα των αλλαγών που βιώνουν οι άνθρωποι την τελευταία περίοδο είναι τόσο έντονη, ώστε καθημερινά σχεδόν έρχονται αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα, την οποία δεν προλαβαίνουν να κατανοήσουν, να αποδεχθούν και να βρουν μια προσωπική θέση κι ένα νόημα. Ένα νόημα, το οποίο βέβαια σχετίζεται με τον εαυτό τους, τις στάσεις και τις αξίες αλλά κυρίως με τα βιώματα που έχουν εγγραφεί στην προσωπικότητα τους και με τον τρόπο που αυτά αφυπνίζονται.
Μέχρι να προλάβουν να αντιληφθούν και να “μεταβολίσουν” τι συμβαίνει μια μέρα, τα πράγματα αλλάζουν την επόμενη και μάλιστα σε ένα έντονο τραυματικό φόντο, το φόβο της ασθένειας, τις ανακοινώσεις χιλιάδων θανάτων και την προσωρινή έλλειψη τρόπων αντιμετώπισης της covid-19.
Μέσα σε όλη αυτή την δυσάρεστη πραγματικότητα, αποδεικνύεται πως η ζωή στις πόλεις, σε πολλές περιπτώσεις απαιτεί μια δύσκολη προσαρμογή, καθώς ο κίνδυνος διασποράς του ιού είναι μεγάλος και συνεπώς η ανάγκη για απομόνωση - συνήθως σε μικρούς χώρους- μεγαλύτερη.
Η έλλειψη ελεύθερων χώρων και οι πυκνοκατοικημένες γειτονιές σε πολλές περιπτώσεις γίνονται ακόμα πιο ασφυκτικές. Τι συμβαίνει όμως σε ένα μικρό νησί, όπως η Μήλος, όπου οι συνθήκες είναι σίγουρα διαφορετικές; Είναι άραγε τα πράγματα μόνο καλύτερα ή μήπως υπάρχουν και άλλες ανησυχίες;
Αναμφισβήτητα, η δυνατότητα που προσφέρουν οι λιγότερο πυκνοκατοικημένες περιοχές αυτή την περίοδο μπορούν να κάνουν την κοινωνική αποστασιοποίηση περισσότερο υποφερτή σε ό,τι έχει να κάνει με την αίσθηση του περιορισμού. Η Μήλος προσφέρει τη δυνατότητα να βρίσκεται κανείς έξω, χωρίς να εκτίθεται στον κίνδυνο του συνωστισμού και να εκμεταλλεύεται το χρόνο αυτό μόνος ή με την οικογένεια του.
Επιπλέον πιο εύκολα νιώθει κανείς περισσότερη ασφάλεια απέναντι στην επικινδυνότητα της μετάδοσης του ιού από ό,τι σε ένα πυκνοκατοικημένο αστικό κέντρο. Παρόλο που, όμως, αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος, από την άλλη πλευρά αναδύονται και κάποιες ανησυχίες που έχουν να κάνουν με μια σειρά από άλλους περιορισμούς.
Αρχικά, η απόσταση που υπάρχει από κεντρικές υγειονομικές δομές που θα μπορούσαν να προσφέρουν βοήθεια στην περίπτωση που η νοσηλεία είναι απαραίτητη. Αυτό με τη σειρά του κάνει την ανάγκη για περιορισμό ακόμα μεγαλύτερη και επιβάλει μια “άτυπη” καραντίνα που αποκόβει τη Μήλο από την Αθήνα και σε πολλές περιπτώσεις αποκόβει οικογένειες από αγαπημένα πρόσωπα, προκειμένου να μην “φτάσει” ο κορωνοϊός στο νησί, κάτι που είναι αρκετά δυσάρεστο και δημιουργεί περαιτέρω ανησυχία.
Επιπλέον απέναντι στην αβεβαιότητα αυτής της κατάστασης, υπάρχει και η ανησυχία που αφορά τις οικονομικές επιπτώσεις των μέτρων που λαμβάνονται, ιδιαίτερα σε ένα νησί στο οποίο μεγάλο μέρος των κατοίκων απασχολούνται στον τουριστικό τομέα, αν και ειδικά για τη Μήλο, σημαντικό ρόλο παίζει και η πολυετής μεταλλευτική δραστηριότητα.
Δε θα ήταν παράλογο αυτές τις στιγμές, όπου η ανησυχία για όλα αυτά τα θέματα είναι μεγάλη και η αγωνία για το μέλλον παρούσα, να επικρατούν έντονα συναισθήματα, όπως η θλίψη, ο φόβος και ο θυμός και συνεπώς να δημιουργούνται εντάσεις τόσο σε κοινωνικό ή ατομικό επίπεδο αλλά ακόμα και μέσα στις οικογένειες.
Πώς μπορεί κανείς, λοιπόν να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση; Όπως, ήδη αναφέρθηκε, η ένταση των συναισθημάτων και ανησυχία απέναντι σε μια δυσάρεστη συνθήκη είναι κάτι ανθρώπινο.
Τις περισσότερες φορές οι αντιδράσεις των ανθρώπων έχουν ένα νόημα που δεν είναι πάντα συνειδητό. Η προσπάθεια να είναι κανείς σε επαφή με αυτό που πραγματικά νιώθει βαθιά, πολλές φορές μπορεί να είναι αρκετό, ώστε να εκτονώνεται η ψυχική ένταση και οι εσωτερικές συγκρούσεις που νιώθει.
Ο ρόλος των οικείων και αγαπημένων προσώπων καθώς και ενός κοινωνικού υποστηρικτικού δικτύου είναι σε πολλές περιπτώσεις κάτι αρκετά βοηθητικό, ενώ επιπλέον η ύπαρξη κοινωνικών υποστηρικτικών δομών μπορεί να προσφέρει πάντα τη δυνατότητα της ανακούφισης, του προσωπικού αναστοχασμού και της αντιμετώπισης των ψυχικών δυσκολιών.
Η Κινητή Μονάδα Δυτικών Κυκλάδων της ΕΠΑΨΥ, και συγκεκριμένα το Κλιμάκιο της Μήλου, συνεχίζει να είναι παρόν χρησιμοποιώντας, προσωρινά, ηλεκτρονικά μέσα, που ευτυχώς δίνουν τη δυνατότητα να συνεχίζει το έργο του στη Μήλο. Οι υπηρεσίες απευθύνονται σε κάθε ενήλικο, παιδιά και εφήβους που έχουν ανάγκη τις υπηρεσίες του κλιμακίου είτε σε ό,τι αφορά τις δυσκολίες που εντείνονται αυτή την περίοδο είτε σε οποιαδήποτε άλλη ανησυχία. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε:
στο site της ΕΠΑΨΥ: www.epapsy.gr
στο facebook:https://www.facebook.com/Κινητές-Μονάδες-Ψυχικής-Υγείας-ΒΑ-και-Δυτικών-Κυκλάδων-ΕΠΑΨΥ-436401953174689/
και στο τηλ: 2108068302
Γ. Β. Βάσσος
Κλινικός Ψυχολόγος MSc.
Υποψήφιος Ψυχαναλυτής ΕΨΕ
Κλιμάκιο Μήλου, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας
Δυτικών Κυκλάδων ΕΠΑΨΥ
