Η Μήλος, ένα από τα πιο εμβληματικά νησιά του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου, αποδεικνύεται ότι κρύβει ακόμη πολλά μυστικά κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Μια νέα έρευνα Ελλήνων και Γερμανών επιστημόνων, που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports του ομίλου Nature, αποκάλυψε για πρώτη φορά την ύπαρξη ιδιαίτερα εκτεταμένων και έως σήμερα άγνωστων υποθαλάσσιων υδροθερμικών πεδίων, σε βάθη που φτάνουν τα 230 μέτρα.

Η ανακάλυψη αυτή επιβεβαιώνει ότι η υδροθερμική δραστηριότητα στη Μήλο δεν περιορίζεται στα ρηχά, αλλά εκτείνεται σε πολύ μεγαλύτερα βάθη, αποκαλύπτοντας έναν γεωλογικό κόσμο που μέχρι τώρα δεν είχε αποτυπωθεί με ακρίβεια.

«Το ηφαιστειακό σύστημα της Μήλου παραμένει ζωντανό»

Η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, Παρασκευή Νομικού, καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η ανακάλυψη έχει μεγάλη σημασία:

«Αποκαλύπτει ότι το ηφαιστειακό σύστημα της Μήλου παραμένει ενεργό και πιο εκτεταμένο από όσο γνωρίζαμε μέχρι σήμερα».

Προσθέτει ότι οι υδροθερμικές εκροές:

• δημιουργούν μοναδικά θαλάσσια οικοσυστήματα,
• επηρεάζουν τη χημεία του θαλάσσιου περιβάλλοντος,
• παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τη γεωθερμική ενέργεια και την αξιολόγηση γεωκινδύνων.

Ο ρόλος των ρηγμάτων – η Μήλος ως φυσικό εργαστήριο

Η κ. Νομικού υπογραμμίζει επίσης ότι υπάρχει σαφής συσχέτιση ανάμεσα:

• στην κατεύθυνση των υδροθερμικών εκπομπών και
• στα ενεργά ρήγματα της περιοχής.

Τα ρήγματα καθορίζουν τη θέση και την ένταση της υδροθερμικής δραστηριότητας, τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα, καθιστώντας τη Μήλο ένα μοναδικό φυσικό εργαστήριο του Αιγαίου.

Πώς χαρτογραφήθηκε το άγνωστο υδροθερμικό σύστημα

Η ερευνητική ομάδα συνδύασε:

• υψηλής ανάλυσης βαθυμετρικά δεδομένα,
• χημικές και φυσικές μετρήσεις,
• εικόνες και βίντεο από το τηλεκατευθυνόμενο υποβρύχιο όχημα ROV MARUM-SQUID.

Τα στοιχεία αποκάλυψαν ένα εκτεταμένο σύστημα υδροθερμικής δραστηριότητας σε βάθη 30–230 μέτρων στη νότια και βορειοδυτική υφαλοκρηπίδα της Μήλου.

Τρεις κύριες ζώνες χαρτογραφήθηκαν:

• Αγία Κυριακή,
• Παλαιοχώρι – Θειορυχεία,
• Βάνι.

Όλες ευθυγραμμίζονται με ενεργά ρήγματα που έχουν προκαλέσει την καθίζηση της υφαλοκρηπίδας και δημιουργούν τις «διαδρομές» μέσω των οποίων ανεβαίνουν τα υδροθερμικά ρευστά.

Ένα εντυπωσιακό υποθαλάσσιο τοπίο

Τα πεδία παρουσιάζουν χαρακτηριστικές κορυφώσεις υδροθερμικής δραστηριότητας στα:

• 130 μέτρα,
• 180 μέτρα,
• και σε ορισμένες περιοχές στα 210 μέτρα.

Οι ερευνητές κατέγραψαν:

• λευκά μικροβιακά στρώματα,
• εκπομπές αερίων,
• καμινάδες που απελευθερώνουν διοξείδιο του άνθρακα,
• ρευστά με θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 180°C.

Η Solveig I. Bühring, επικεφαλής της ωκεανογραφικής αποστολής M192, δήλωσε:

«Δεν περιμέναμε ποτέ τόσο εκτεταμένη περιοχή αέριων εκπομπών.
Με τις κάμερες του ROV μείναμε έκπληκτοι από την ποικιλία και την ομορφιά του υποθαλάσσιου τοπίου».

Νέοι δρόμοι για την έρευνα στη Μεσόγειο

Η ανακάλυψη ανοίγει νέες δυνατότητες στη μελέτη:

• της ηφαιστειότητας,
• της τεκτονικής,
• της υδροθερμικής δραστηριότητας,
• της γεωθερμικής ενέργειας στον χώρο της Μεσογείου.

Πρόκειται για τη πληρέστερη και υψηλότερης ανάλυσης χαρτογράφηση που έχει γίνει ποτέ στη ρηχή και ενδιάμεσου βάθους υφαλοκρηπίδα της Μήλου.

Η έρευνα αποτελεί συνεργασία επιστημονικών ομάδων από:

• το ΕΚΠΑ,
• το GeoZentrum Nordbayern (Πανεπιστήμιο Friedrich-Alexander),
• το ICBM (Πανεπιστήμιο Oldenburg),
• το Constructor University,
• το Πανεπιστήμιο Βρέμης και το ερευνητικό κέντρο MARUM.

Σύνδεσμος επιστημονικής δημοσίευσης https://www.nature.com/articles/s41598-025-26398-y

Πηγή:naxospress.gr